Sayın Editör,
Kısa süre önce çalışmamıza yönelik editöre mektupta dile getirilen konulara cevap verme ve yöntemimizin konuyla ilgili yönlerini netleştirme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederiz. Ayrıca mektubun yazarlarına vitiligoda kuru göz ve meibom bezleri hakkındaki makalemize gösterdikleri ilgi ve değerli zamanlarını ayırarak endişelerini dile getirdikleri için teşekkür ederiz.
Yazarlar mektuplarında sigara kullanımını dışlama kriteri olarak önermişlerdir, çünkü gözyaşı filmi kalitesi ve miktarına etkisi nedeniyle sigara kullanımı ile kuru göz hastalığı (KGH) arasında bir ilişki olabilir. Bu ilişki daha önce bilimsel literatürde tanımlanmıştır. Ancak, bu konudaki sonuçlar çelişkilidir ve KGH insidansında sigara içiciliğinin rolünü kesinleştirmek için daha fazla araştırma ve meta-analize ihtiyaç vardır.1 Ayrıca sigara içen hastaları çalışma dışında bırakmayan çalışmalar da bulunmaktadır.2,3
Siklosporin A’nın KGH’de yararlı etkileri nedeniyle başta immünosupresan ajanlar (siklosporin A gibi) olmak üzere göz çevresinde topikal ilaçlar kullanan vitiligo hastalarının dışlanmasını haklı olarak önermişlerdir. Bu öneri ile hemfikir olarak, “yakın zamanda lakrimal üniteyi etkileyen ilaçların kullanılmasını” bir dışlama kriteri olarak kabul ettik. Vitiligo tedavisinde topikal siklosporin A’nın konvansiyonel bir tedavi olmadığını vurgulamak ve hiçbir hastamızın bu ilacı kullanmadığını belirtmek isteriz.4
Yazarlar ayrıca, sadece çalışma sırasında kontakt lens kullanan hastaları değil, aynı zamanda yakın zaman önce kontakt lens kullanan hastaları da çalışmaya dahil etmememizi önermişlerdir. Kontakt lenslerin oküler yüzeyi etkilediği ve yüzeyin normale dönmesinin zaman aldığı konusunda aynı fikirdeyiz. Hastalarımızın hiçbiri kontakt lens kullanmamıştır. Deneyimimize dayanarak, coğrafi bölgemizde tozlu hava nedeniyle kontakt lens kullanımının yaygın olmadığını söyleyebiliriz.
Yazarlar, İngilizce versiyonu yerine Ocular Surface Disease Index (OSDI) doğruluğu gösterilmiş olan Farsça anketini kullanmamızı haklı şekilde önermişlerdir. Pakdel ve ark.’nın5 çalışmasını takdir etmekle birlikte, ne yazık ki, çalışmamız sırasında OSDI’nın Farsça versiyonuna erişimimiz yoktu. Ancak, yanlış anlamayı azaltmak için, anketin her bir maddesi hastaya anlaşılabilir bir dilde açıklandı ve daha sonra araştırmacı (B.H.R) tarafından dolduruldu. Ayrıca, İngilizce konuşmayan ülkelerde OSDI’nın orijinal versiyonunun kullanıldığı birçok çalışma vardır.6,7 Bu anketin Farsça versiyonuna gelecekte kuru göz ile ilgili yapılacak çalışmalarda erişmeyi ve kullanmayı umuyoruz.